Trong thị trường chứng khoán có rất nhiều loại hình đầu tư. Tiêu biểu nhất chính là cổ phiếu. Tuy nhiên, trái phiếu cũng là loại chứng khoán được nhiều người yêu thích. Vậy trái phiếu là gì? Khác cổ phiếu như thế nào? Câu trả lời sẽ có thông qua bài viết này.
Thế nào là cổ phiếu và trái phiếu?
Khi tìm hiểu về chứng khoán, chắc hẳn ai cũng nghe đến cổ phiếu và trái phiếu. Đây là 2 loại chứng khoán được nhiều người yêu thích nhất. Hầu hết người ta thường bắt đầu với cổ phiếu và trái phiếu.
Cổ phiếu là gì?
Cổ phiếu là một loại chứng khoán được nhiều nhà đầu tư mua nhất; nó được xác nhận quyền sở hữu cổ phần của tổ chức phát hành.
Có 3 loại cổ phiếu: Cổ phiếu ưu đãi cổ tức, Cổ phiếu ưu đãi hoàn lại và Cổ phiếu ưu đãi biểu quyết.
Trái phiếu là gì?
Trái phiếu là loại chứng khoán xác nhận nghĩa vụ nợ của doanh nghiệp hoặc chính phủ phát hành chứng khoán sẽ phải trả một khoản tài sản nhất định đối với người sở hữu trái phiếu.
Nói một cách ngắn gọn thì người sở hữu trái phiếu đóng vai trò là người cho vay. Các doanh nghiệp đóng vai trò là người đi vay. Bởi vậy người đi vay có nghĩa vụ phải trả một khoản tiền xác định cho người cho vay trong một thời điểm, thời gian cụ thể.
Ngoài ra, khi đến thời kỳ đáo hạn, công ty phát hành (doanh nghiệp hoặc chính phủ) sẽ phải hoàn trả khoản vay ban đầu.
So sánh cổ phiếu và trái phiếu
Rất nhiều nhà đầu tư còn chưa phân biệt được cổ phiếu và trái phiếu. Thực tế thì đây đều là 2 loại chứng khoán phổ biến và được yêu thích nhất. Để nắm rõ hơn điều này, hãy tham khảo nội dung bên dưới.
Điểm giống nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu là gì?
Cả cổ phiếu và trái phiếu đều là một hình thức chuyển nhượng, cầm cố hay thế chấp trong thị trường chứng khoán. Đối với các nhà đầu tư thì nó như một công cụ đầu tư nhằm sinh ra lợi nhuận. Đối với các doanh nghiệp thì cổ phiếu và trái phiếu chính là phương tiện nhằm huy động vốn từ các nhà đầu tư. Cho dù là đối với các công ty phát hành hay đối với người đầu tư thì trái phiếu và cổ phiếu vẫn là công cụ, phương tiện giúp họ hưởng lời từ sự chênh lệch giá.
Điểm khác nhau giữa cổ phiếu và trái phiếu là gì?
Để làm rõ sự khác nhau giữa 2 loại chứng khoán này, tham khảo bảng sau:
| Cổ phiếu | Trái phiếu |
| Là loại chứng khoán nhằm mục đích góp vốn. Người sở hữu được gọi là cổ đông. | Là loại chứng khoán ghi nhận nợ. Người sở hữu gọi là chủ nợ hoặc người cho vay. |
| Có một số quyền nhất định trong ban điều hành của công ty | Không có quyền lợi gì trong ban điều hành của công ty |
| Không có thời hạn | Trái phiếu có thời hạn cụ thể |
| Không được rút vốn trực tiếp | Chủ sở hữu có quyền rút trái phiếu trước kỳ hạn |
| So với trái phiếu thì cổ phiếu có tính rủi ro cao hơn | Ít rủi ro hơn so với cổ phiếu |
| Do công ty cổ phần phát hành | Trái phiếu do doanh nghiệp hoặc chính phủ phát hành |
| Không thể chuyển đổi cổ phiếu | Có thể chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu |
Đặc điểm của trái phiếu là gì?
Trái phiếu luôn được đánh giá là kênh đầu tư an toàn hơn so với cổ phiếu. Bởi lẽ khi công ty phát hành bị giải thể hoặc phá sản; công ty đó phải chịu trách nhiệm thanh toán tài sản cho người sở hữu trái phiếu trước; sau đó mới bắt đầu có nghĩa vụ chia cho các cổ đông là những người nắm giữ cổ phiếu.
Ngoài ra, chủ sở hữu trái phiếu sẽ thu về lợi tức thông qua các khoản thu định kỳ và ổn định. Khoản thu này không bị phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty phát hành như cổ phiếu.
Trái phiếu chuyển đổi là gì?
Sau khi đã hiểu rõ trái phiếu là gì, bạn sẽ thắc mắc thêm một khái niệm mới về trái phiếu chuyển đổi.
Trái phiếu chuyển đổi là việc người sở hữu có thể thực hiện chuyển đổi từ trái phiếu thành cổ phiếu. Việc chuyển đổi này sẽ có tỷ suất và thời hạn chuyển đổi được ấn định trong lúc phát hành trái phiếu. Đây được coi là bản lồng ghép giữa trái phiếu và quyền mua cổ phiếu do chính công ty phát hành trái phiếu.
Phân loại trái phiếu
Có nhiều cách phân loại trái phiếu khác nhau. Dưới đây là môt vài loại trái phiếu bạn cần nắm được trước khi rót tiền vào chúng.
Trái phiếu chính phủ
Trái phiếu chính phủ là trái phiếu do chính phủ phát hành. Thông qua nguồn vốn đó, nhà nước có thể bù đắp thiếu hụt ngân sách. Hoặc sử dụng chúng nhằm mục đích như xây dựng dự án, công trình, …
Trái phiếu chính phủ bao gồm Tín phiếu Kho bạc, Trái phiếu Kho bạc và Công trái xây dựng Tổ quốc.
Trái phiếu chính quyền địa phương
Cũng giống trái phiếu chính phủ, đây là loại trái phiếu dùng nguồn vốn để nhằm mục đích phát triển địa phương. Trái phiếu này do ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đứng ra phát hành.
Trái phiếu được chính phủ bảo lãnh
Đây là loại trái phiếu được chính phủ bảo lãnh thanh toán. Do doanh nghiệp, ngân hàng, … thuộc diện đối tượng quy định tại luật quản lý công nợ.
Trái phiếu doanh nghiệp là gì?
Là loại trái phiếu do doanh nghiệp, công ty tổ chức phát hành nhằm mục đích huy động vốn.
Trái phiếu thu hồi là gì?
Trái phiếu thu hồi là loại trái phiếu mà nhà phát hành có thể mua loại 1 phần hoặc toàn bộ những trái phiếu đã phát hành trước ngày đáo hạn. Mức giá mua vào này được quy định rõ ràng tại một thời điểm cụ thể.
