Thế giới có đủ của cải và tài nguyên để cung cấp mức sống cơ bản cho tất cả mọi người. Tuy nhiên , người dân ở những quốc gia nghèo nhất thế giới đang sống trong cảnh nghèo đói cùng cực và tuyệt vọng. Những quốc gia này gần đây đã trải qua nội chiến hoặc đang trải qua xung đột giáo phái hoặc sắc tộc.
Danh sách các quốc gia nghèo nhất thế giới hiện nay
Burundi
- Thu nhập bình quân đầu người của Burundi: 727 đô la Mỹ/người/năm
Theo tin tức từ KJCCOM, Burundi, một quốc gia nhỏ bé đang chìm trong xung đột sắc tộc và nội chiến giữa người Hutu và người Tutsi chiếm đa số, đã tụt hai bậc trong bảng xếp hạng kể từ năm ngoái. Tổng thống Pierre Nkurunziza, một cựu phiến quân Hồi giáo đã giành chiến thắng nhiệm kỳ thứ ba vào năm ngoái trong cuộc bầu cử gây tranh cãi do phe đối lập tổ chức sau cuộc đảo chính bất thành, vẫn đang chịu áp lực quốc tế.
Vào tháng 3 năm 2016, Liên minh Châu Âu, nhà tài trợ lớn nhất của Burundi, đã cắt viện trợ cho chính phủ nhằm gây áp lực buộc Nkurunziza đàm phán chấm dứt cuộc khủng hoảng chính trị. Cuộc khủng hoảng đã đẩy đất nước vào suy thoái, và chính phủ Burundi đã đình chỉ thương mại với nước láng giềng Rwanda vào tháng 7 năm 2016, với lý do lo ngại về an ninh lương thực. Điều này đã đẩy giá các loại lương thực thiết yếu như khoai tây lên cao và làm giảm sản lượng cà phê, cây trồng chính của đất nước. Một nghiên cứu gần đây của UNDP tại Burundi cho thấy 82,1% dân số sống với mức thu nhập 1,25 đô la Mỹ hoặc thấp hơn mỗi ngày, và 90% người dân Burundi phụ thuộc vào nông nghiệp, khiến họ rất dễ bị tổn thương trước biến động giá cả, các hạn chế xuất khẩu và tình trạng thiếu lương thực.
Cộng hòa Trung Phi
- Cộng hòa Trung Phi Thu nhập: 746 USD/người/năm
Cộng hòa Trung Phi, giàu vàng, dầu mỏ, uranium và kim cương, là một quốc gia rất giàu có nhưng dân số lại rất nghèo. Tuy nhiên, sau gần một thập kỷ là quốc gia nghèo nhất thế giới, đất nước 4,7 triệu dân này đang bắt đầu cho thấy những dấu hiệu tiến bộ.
Lần đầu tiên kể từ khi giành độc lập từ Pháp năm 1960, Cộng hòa Trung Phi đã bầu ra một tổng thống được bầu cử dân chủ vào năm 2016. Cựu thủ tướng kiêm nhà toán học Faustin Arcangel Tutela đã vận động tranh cử với tư cách là một người ôn hòa, người có thể thu hẹp khoảng cách giữa cộng đồng thiểu số Hồi giáo và cộng đồng đa số Kitô giáo. Mặc dù việc ông đắc cử được coi là một bước tiến đáng kể trong quá trình phục hồi của đất nước, nhưng con đường phục hồi vẫn còn dài, với khoảng 75% dân số vẫn sống dưới mức nghèo khổ.
Tăng trưởng kinh tế đã bắt đầu phục hồi nhờ sự phục hồi của ngành công nghiệp gỗ, nông nghiệp và khai khoáng. Nền kinh tế cũng được hưởng lợi từ việc nối lại hoạt động buôn bán kim cương, vốn bị cho là tài trợ cho các nhóm tôn giáo vũ trang sau các lệnh trừng phạt quốc tế năm 2013.
Nigeria
- Thu nhập bình quân đầu người của Nigeria: 1.280 đô la/người/năm
Với 80% diện tích đất nước được bao quanh bởi sa mạc Sahara và dân số tăng nhanh chóng, phần lớn phụ thuộc vào nông nghiệp quy mô nhỏ, Nigeria dễ bị tổn thương trước tình trạng sa mạc hóa và biến đổi khí hậu . Thiếu hụt lương thực, tỷ lệ tử vong và bệnh tật cao, cùng nguy cơ xung đột mới giữa nhóm thánh chiến Boko Haram và đồng minh Nhà nước Hồi giáo (ISIS) là một trong những động lực chính của nền kinh tế Nigeria, cũng như việc khai thác các tài nguyên thiên nhiên quý giá như vàng và uranium, vốn cũng bị ảnh hưởng bởi giá cả hàng hóa biến động.
Tuy nhiên, quốc gia lớn nhất Tây Phi cuối cùng dường như đang bước vào một giai đoạn chuyển đổi chính trị và kinh tế mới. Nigeria, quốc gia đã phải đối mặt với bất ổn chính trị kể từ khi giành độc lập từ Pháp vào năm 1960, đã tuyên bố lãnh đạo đối lập kỳ cựu Mahamadou Issoufou là người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2011. Kể từ đó, việc thực thi luật đầu tư mới và cải thiện khả năng tiếp cận tín dụng đã dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ đầu tư trực tiếp nước ngoài.
Ma-rốc
Maroc, một trong những quốc gia nhỏ nhất châu Phi, đã đạt được những tiến bộ trong việc kích thích tăng trưởng kinh tế và thực hiện các cải cách cơ cấu quan trọng trong những năm gần đây. GDP bình quân đầu người, tăng từ khoảng 975 đô la Mỹ năm 2010 lên 1.200 đô la Mỹ năm 2018, dự kiến sẽ đạt 1.580 đô la Mỹ vào năm 2024. Tiến bộ này được hỗ trợ bởi một chính phủ dân chủ, ổn định, được tài trợ mạnh mẽ bởi cả Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới. Tuy nhiên, nghèo đói vẫn còn phổ biến, và nền kinh tế Maroc, vốn phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp dựa vào nước mưa, vẫn dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu. Kết quả là, mặc dù mức sống ở các thành phố nhìn chung đã được cải thiện, nhưng tình trạng mất an ninh lương thực vẫn ở mức cao ở các vùng nông thôn.
Nam Sudan
Theo như những người quan tâm thiện nguyện kjc cho biết, Nam Sudan là quốc gia trẻ nhất thế giới, ra đời vào ngày 9 tháng 7 năm 2011, sau khi một thỏa thuận hòa bình chấm dứt xung đột với Sudan, cuộc nội chiến dài nhất châu Phi. Tuy nhiên, bạo lực vẫn tiếp tục hoành hành khắp đất nước.
Năm 2013, một cuộc xung đột mới bùng phát tại 10 khu vực ở Nam Sudan, nơi sinh sống của khoảng 60 nhóm sắc tộc. Tổng thống Salva Kiir cáo buộc cựu phó tổng thống kiêm thủ lĩnh phiến quân Riek Machar âm mưu đảo chính. Giao tranh đã khiến khoảng 400.000 người thiệt mạng và hơn 4,3 triệu người phải di dời.
Nam Sudan có thể là một quốc gia rất giàu có, nhưng vì toàn bộ hàng xuất khẩu của họ đều là dầu mỏ, giá hàng hóa giảm và chi phí quốc phòng tăng cao đang gây tổn hại cho nền kinh tế. Ngoài sản xuất dầu mỏ, hầu hết người dân còn phụ thuộc vào nông nghiệp tự cung tự cấp.
Vào tháng 8 năm 2018, Kiir và Machar đã ký một thỏa thuận ngừng bắn và chia sẻ quyền lực. Vài tháng sau, một hội nghị thượng đỉnh được tổ chức tại Thành phố Vatican, nơi Đức Giáo hoàng Francis đã quỳ xuống và hôn chân cả hai người để cầu xin hòa bình. Nếu thành công, người dân Nam Sudan cuối cùng có thể tận hưởng một cuộc sống thịnh vượng.
Liberia
- Thu nhập bình quân đầu người của người Liberia: 1.413 đô la/người/năm
Cộng hòa lâu đời nhất châu Phi từ lâu đã được xếp hạng là một trong những quốc gia nghèo nhất. Mặc dù đã được hưởng hòa bình và ổn định kể từ khi kết thúc cuộc nội chiến năm 2003, chính phủ vẫn chưa giải quyết thỏa đáng những thách thức hệ thống và cơ cấu quan trọng. Hơn nữa, đất nước chỉ có 4,7 triệu dân này đang phải vật lộn để phục hồi sau sự sụt giảm giá cả hàng hóa và dịch Ebola bùng phát năm 2014 đã tàn phá Tây Phi.
Tình hình đang được cải thiện, với các chỉ số tăng trưởng kinh tế và GDP bình quân đầu người được cải thiện đáng kể. Quỹ Tiền tệ Quốc tế dự đoán một tương lai tươi sáng cho những năm tới. Tổng thống: George Weah đắc cử trong cuộc tổng tuyển cử năm 2017. Chính phủ của ông đã ưu tiên tạo việc làm, đa dạng hóa kinh tế và các nhu cầu cơ sở hạ tầng thiết yếu.
Mozambique
- Thu nhập bình quân đầu người của Mozambique: 1.310 đô la Mỹ/người/năm
Mozambique, một cựu thuộc địa của Bồ Đào Nha, giàu tài nguyên đất đai, nước, năng lượng và khoáng sản. Ngoài ra, các mỏ khí đốt tự nhiên mới được phát hiện có thể đóng góp 40 tỷ đô la cho nền kinh tế nước này vào năm 2035. Mozambique đang ở vị thế thuận lợi, với bốn trong số sáu quốc gia giáp biên giới là các đối tác thương mại lớn trên toàn cầu. Trong thập kỷ qua, tăng trưởng GDP đạt trung bình hơn 5%.
Tuy nhiên, Philippines vẫn nằm trong số 10 quốc gia nghèo nhất thế giới, với một bộ phận lớn dân số sống dưới mức nghèo khổ. Bất chấp cuộc nội chiến kéo dài 15 năm và kết thúc vào năm 1992, điều kiện thời tiết khắc nghiệt, tham nhũng và bất ổn chính trị vẫn tiếp diễn. Philippines sẽ tổ chức cuộc bầu cử tổng thống và lập pháp tiếp theo vào tháng 10 năm 2019, nhưng tổng thống đương nhiệm dự kiến sẽ phải đối mặt với sự cạnh tranh từ FRELIMO, đảng cầm quyền từ năm 1994, và đảng đối lập chính Renamo, làm dấy lên nghi ngờ về khả năng mọi thứ sẽ thực sự thay đổi.
Cộng hòa Dân chủ Congo (DRC)
- Thu nhập bình quân đầu người ở Cộng hòa Dân chủ Congo: 791 USD/người/năm
Cộng hòa Dân chủ Congo đã phải chịu đựng nhiều thập kỷ dưới chế độ độc tài, bất ổn chính trị và bạo lực kể từ khi giành được độc lập từ Bỉ vào năm 1960. Giờ đây, đất nước này đang chuẩn bị bước sang một bước ngoặt mới: Vào ngày 24 tháng 1 năm 2019, Félix Antoine Tshisekedi Chilombo, con trai của nhà lãnh đạo phe đối lập Etienne Tshisekedi, đã được bầu làm tổng thống mới.
Theo Ngân hàng Thế giới, với 80 triệu ha đất canh tác và hơn một nghìn tỷ đô la khoáng sản và kim loại quý ẩn giấu dưới lòng đất, Cộng hòa Dân chủ Congo có tiềm năng trở thành một trong những quốc gia giàu nhất châu Phi và là động lực tăng trưởng kinh tế cho toàn bộ lục địa châu Phi. Tuy nhiên, bất ổn chính trị và tham nhũng tràn lan vẫn đang cản trở tiềm năng đó.
Madagascar
- Thu nhập bình quân đầu người của Madagascar: 1.699 đô la Mỹ/người/năm
Madagascar là hòn đảo lớn thứ tư thế giới, nằm cách bờ biển Đông Phi 400 km. Nơi đây nổi tiếng với hệ động vật hoang dã đa dạng. Du lịch đang phát triển, nhưng vẫn chưa thể giúp đất nước thoát khỏi đói nghèo. Hầu hết người dân vẫn dựa vào nông nghiệp tự cung tự cấp, khiến nền kinh tế dễ bị tổn thương trước các thảm họa liên quan đến khí hậu.
Kể từ khi giành được độc lập từ Pháp vào năm 1960, Madagascar đã trải qua bất ổn chính trị, các cuộc đảo chính bạo lực và các cuộc bầu cử gây tranh cãi. Năm 2013, cựu Bộ trưởng Tài chính Hery Rajoelina đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tự do và công bằng. Trên cương vị tổng thống, ông đã vận động tranh cử dựa trên chủ trương giảm nghèo và ưu tiên cơ sở hạ tầng. Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong nhiệm kỳ của ông, từ 2,2% lên hơn 5%. Tuy nhiên, cuộc bầu cử năm 2018 bị phủ bóng bởi các cáo buộc tham nhũng, làm gia tăng nguy cơ bất ổn chính trị. Doanh nhân Andry Rajoelina, người từng giữ chức tổng thống từ năm 2009 đến năm 2014, đã trở lại nắm quyền với hy vọng đảo ngược những tiến bộ đã đạt được dưới thời người tiền nhiệm.
Comoros
- Thu nhập bình quân đầu người của Comoros: 1.662 đô la Mỹ/người/năm
Quần đảo núi lửa này ở Ấn Độ Dương, nằm ở phía bắc eo biển Mozambique, là một thiên đường tự nhiên với những bãi biển tuyệt đẹp và rừng mưa nhiệt đới đa dạng. Tuy nhiên, về mặt kinh tế, nơi đây đã trở thành một cơn ác mộng, với tỷ lệ thất nghiệp cao và một quốc gia phụ thuộc vào viện trợ và hỗ trợ kỹ thuật nước ngoài. Mặc dù đất sét màu mỡ không thích hợp cho nông nghiệp, nhưng khoảng 800.000 người vẫn kiếm sống bằng nghề nông, du lịch, đánh bắt cá, lâm nghiệp và các hoạt động kinh tế khác.
Kể từ khi giành được độc lập từ Pháp vào năm 1974, Comoros đã trải qua một thời kỳ bất ổn chính trị, làm gián đoạn hoạt động kinh tế và buộc một lượng lớn người dân phải rời bỏ đất nước. Tổng thống Asali Assouni, người tái đắc cử nhiệm kỳ thứ ba vào năm 2016, đã thực hiện các cải cách cơ cấu và một số chương trình xóa đói giảm nghèo. Tuy nhiên, bất ổn chính trị vẫn tiếp diễn, tài chính bị phân mảnh, và tình trạng mất điện kéo dài khiến hoạt động kinh doanh trở nên bất khả thi.
Đặc điểm chung của các quốc gia nghèo nhất thế giới
Các quốc gia nghèo nhất thế giới thường được xác định theo GDP bình quân đầu người (dưới 1.000-2.000 đô la mỗi năm, theo dữ liệu của IMF và Ngân hàng Thế giới giai đoạn 2024–2025) hoặc theo phân loại Các nước kém phát triển nhất (LDC) của Liên Hợp Quốc (44 quốc gia tính đến tháng 12 năm 2024). Các quốc gia này chủ yếu nằm ở châu Phi cận Sahara (ví dụ: Nam Sudan, Burundi, Malawi), nhưng cũng có ở châu Á (Afghanistan, Yemen) và châu Đại Dương (Kiribati). Khoảng 40% dân số các quốc gia này sống dưới mức nghèo cùng cực (dưới 2,15 đô la mỗi ngày) và có khoảng cách thu nhập rất lớn so với các quốc gia giàu nhất (ví dụ: GDP bình quân đầu người của 10 quốc gia nghèo nhất chỉ khoảng 1.600 đô la, so với 118.000 đô la ở 10 quốc gia giàu nhất).
Những đặc điểm chung tạo nên một vòng luẩn quẩn của đói nghèo, gây khó khăn cho phát triển bền vững. Dưới đây là phân tích chi tiết dựa trên báo cáo của Ngân hàng Thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Liên Hợp Quốc (2024-2025).
Nền kinh tế yếu kém và phụ thuộc
- GDP bình quân đầu người thấp và tăng trưởng chậm: Với mức trung bình dưới 1.000 đô la, tăng trưởng GDP thường dưới 3% mỗi năm do thiếu đầu tư. Nhiều quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu nguyên liệu thô (dầu mỏ, khoáng sản, nông sản), vốn dễ bị ảnh hưởng bởi biến động giá cả toàn cầu (chu kỳ bùng nổ – suy thoái).
- Nông nghiệp truyền thống chiếm ưu thế: hơn 70% dân số làm nghề nông tự cung tự cấp và việc thiếu công nghệ hiện đại dẫn đến năng suất thấp.
- Nợ công cao và phụ thuộc viện trợ: Tỷ lệ nợ/GDP trung bình đạt 72% (cao nhất trong 18 năm), 50% quốc gia đang mắc nợ nghiêm trọng hoặc nợ rủi ro cao. Phụ thuộc vào viện trợ quốc tế (như IDA của Ngân hàng Thế giới) để duy trì ngân sách.
Bất ổn chính trị và xung đột
- Chiến tranh, bất ổn dân sự và bất ổn chính trị: Nhiều quốc gia, chẳng hạn như Nam Sudan, Afghanistan và Yemen, đã bị ảnh hưởng bởi nội chiến, đảo chính, xung đột sắc tộc/tôn giáo và gián đoạn kinh tế (ví dụ, cuộc bầu cử gây tranh cãi ở Mozambique năm 2024 đã gây ra bạo loạn).
- Tham nhũng và thể chế yếu kém: Thiếu minh bạch trong chính phủ dẫn đến lãng phí tài nguyên và ngăn cản đầu tư nước ngoài.
- Nền dân chủ yếu kém: Nhiều quốc gia có lịch sử thực dân, dẫn đến các thể chế yếu kém sau khi giành được độc lập.
Thảm họa môi trường và thiên nhiên
- Vị trí địa lý bất lợi: Phần lớn là đất liền (như Chad và Niger), việc thiếu cảng làm tăng chi phí thương mại; hoặc các đảo nhỏ dễ bị ảnh hưởng bởi biển (Kiribati).
- Biến đổi khí hậu và thiên tai: Hạn hán, lũ lụt, bão thường xuyên (ví dụ, hiện tượng El Niño năm 2023-2024 đã giết chết 2,5 triệu người ở Malawi), phá hủy mùa màng và làm tăng giá lương thực.
- Mất đa dạng sinh học và tài nguyên: Mặc dù giàu khoáng sản, nhưng việc khai thác không bền vững sẽ dẫn đến suy thoái đất.
Trên đây là tổng hợp thông tin về các quốc gia nghèo nhất thế giới . Hy vọng bài viết này đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích!
